- Przed II wojną światową połowa mieszkańców Końskowoli to byli Żydzi. Trzeba sobie uświadomić, że w ciągu kilku miesięcy jakby co drugie mieszkanie opustoszało. To działo się w tak dramtycznych okolicznościach, to nie był czyjś wybór, ale te osoby zostały do tego zmuszone. Przełożenie tego na współczesne czasy jest niewyobrażalne, żeby nagle połowa miejscowości zniknęła - mówi Mariusz Majkutewicz, wójt Gminy Końskowola.
- Historia końskowolskich Żydów to tak naprawdę 400 lat, połowa XVI w. do 1943 r., gdy na początku maja 18 ostatnich Żydów zostało w Końskowoli rozstrzelanych. Końskowola była typowym miasteczkiem, gdzie obok siebie żyli Żydzi i Polacy. W pewnym okresie byli również Niemcy i Rosjanie, ponieważ tu stacjonował garnizon rosyjski. Taki przekrój narodowościowy pokazuje nam, że Końskowola była fajnym miasteczkiem, gdzie z jednej strony słychać było gwar naszych polskich przekupek, trochę jidisz, trochę rosyjskiego, niemieckiego - opowiada Mirosław Król, historyk i regionalista.
Co po społeczności żydowskiej pozostało poza odsłoniętą dziś tablicą i kirkutem?
- Pozostało nam niewiele pamiątek po Żydach. Mamy trochę pozostałości macew, które zostały z dwóch cementarzy żydowskich. Mamy część muru mykwy rytualnej łaźni żydowskiej. Mamy też cmentatrze, na których nie ma macew, ponieważ Niemcy w czasie II wojny światowej zniszczyli je. Służyły one m. in. do utwardzania dróg - opowiada nasz rozmówca.
Zainteresowani historią polskich Żydów jeszcze dziś do końca dnia mogą zwiedzać poświęconą tej społeczności wystawę przygotowaną przez Muzeum POLIN. Mobilna wystawa gości w różnych miejscowościach w całej Polsce, w których żyli niegdyś Żydzi.
Dodatkowo w miejscowym ratuszu można zgłębić wiedzę na temat końskowolskiej społeczności żydowskiej, dzięki wystawie przygotowanej przez Gminny Ośrodek Kultury we współpracy z mieszkańcami, którzy podarowali eksponaty w postaci np. dokumentów.
Komentarze (0)